بتن پیش ساخته
بتن پیش ساخته
بتن پیش ساخته چیست؟
بتن پیش ساخته (Precast concrete) و استفاده از آن این روزها بین سازنده های ساختمان
معروف شده است .
اکثری از دانشجو یان و محققان به دنبال این موضوع میباشند که حقیقتا بتن پیش ساخته چیست,
و چه کاربردی دارد؟ بتن پیش ساخته به انگلیسی برابر کلمه ی Precast concrete است,
اما اجازه دهید تا با بتن پیش ساخته کاملا آشنا شویم.
بتن جزء مصالحی میباشد که امروزه بیشتر از دیگر مصالح در ساختمان انواع بناها مثل ساختمان
پل ها ، ساختمان سدها، ساختمان مترو ها ، ساختمان فرودگاه ها و ساختمان بناهای مسکونی و
اداری و غیره استفاده می شود
با توجه به پیشرفت دانش و تکنولوژی در قرن اخیر، دانش آشنایی انواع بتن و خاصیت آنان نیز
گسترش قابل ملاحظه ای داشته است ،
به طوری که امروزه انواع مختلف بتن با مصالح متفاوت ایجاد و استفاده میشود و هر کدام خواص و
کاربری منحصر به خود را دارد.
با توجه به پیشرفت روز افزون جامعه بشری و رویش جمعیت و نیاز سریع به تامین سرپناه و مسکن
، روش های سنتی ساخت مسکن دیگر جوابگوی این نیاز بزرگ نیست .
در این نوشتهیعلمی قصد داریم به معرفی بتن پیش ساخته پرداخته و انواع و خصوصیت های آن را
بیان کنیم.
معرفی بتن پیش ساخته :
این روزها سازوکار بتن پیش ساخته در جامعه های متعدد با بهرهگیری از تکنولوژیهای نوین با
استفاده از دستگاهها و امکانات توسعه یافته و نیروی کارآمد و مجرب در انبوه سازی مسکن و
ساختمان مورد استفاده قرار میگیرد. بتن پیش ساخته در سال ۱۹۵۰ تا ۱۹۶۰ در اروپا و بعد از آن در
نقاط دیگر دنیا توسعه یافت.
دراین سیستم قطعات بتنی مبنی بر نقشهها و قطعات موردنظر به طور پیش ساخته از کارخانه تولید
کننده به سوله حمل میشود. قطعات بتن پیش ساخته بهطور کلی در سه گروه قطعات سقف و دیوار و
قطعات متفرقه تولید میشوند
بتن پیش ساخته چیست ؟
معنی اصلی بتن پیش ساخته اولین بار در آمریکا در سال ۱۸۸۶ مورد بررسی قرار گرفت.
بعد در سال۱۹۳۰ یک مهندس فرانسوی نشان داد که چنانچه فولاد با مقاومت بالا برای پیش تنیده
کردن بتن مصرف شود بتن پیش ساخته موفق می شود .
این جنبش سبب شد بتن افت تنشی حدود ۲۰۰۰ کیلوگرم بر سانتیمتر مربع که در اثر منقبض شدن
بتن حاصل میشود را تحمل نماید .
اولین موفقیت بتن پیش ساخته در کشور ایران تقریبا به ۵۰ سال پیش بر میگردد.
بتن پیش ساخته یک فرآورده ساختمانی تولید گردیده به وسیله ریخته گری بتن در یک قالب و یا
این که فرم قابل استفاده مجدد میباشد که بعد از آن در یک فضا کنترل گردیده، به محل ساختمان
انتقال می یابد و در محل قرار داده می شود. در مقابل ، بتن استاندارد در گونه های خاص دفتر کار
ریخته شده و در محل کار درست میشود.
سنگ های پیش ساخته بدلیل استفاده از سنگ دانه های ریز در ترکیب با بتن پیش ساخته مختلف
میباشند، در این صورت محصول نهایی، نمایی نزدیک به سنگ ها و صخره های طبیعی را دارند.
مزیت های بتن پیش ساخته :
علاوه بر استدلال اقتصادی در ارتباط با مدت زمان پروژه به نحوی میباشد که نمی توان سال ها مانع
رفت و آمد شد و صرفا دوران محدودی برای اجرای بنا وقت داریم و از این لحاظ بتن پیش ساخته
برای ما بسیار اقتصادی تر و همینطور مقرون به صرفه تر میباشد.
مزیت عدم امکان اجرا در محل بتن پیش ساخته :
گاها در برخی از پروژه ها همچون پل ها نمی توان قطعات بتن پیش ساخته را در محل نهایی کارگاه
اعمال نمود و از این رو بتن پیش ساخته به ما این قابلیت را میدهد تا در محل خط ساخت بتن
پیش ساخته ، آن را ساخته و به محل نهایی انتقال دهیم.
مزیت عدم وجود محدودیت فصلی برای بتن پیش ساخته :
در هوای خیلی سرد و خیلی گرم که قابلیت بتن ریزی نیست یا این که با ایرادات متعددی روبه رو
است پس از این رو بتن پیش ساخته این قابلیت را برای ما ایجاد میکند که در کارخانه آن را بسازیم.
تقسیم بندی بتن های پیش ساخته ی خونه :
1.ساختمانهای پیش ساخته ی بتنی
۲.ساختمانهای چوبی پیش ساخته
ساختمان های بتنی پیش ساخته خویش به دو گروه تقسیم میشوند :
الف-ساختمان هایی که تیر و ستون در کارگاه تشکیل شده و بعد از آن به محل اجرای ساختمان منتقل
می شدند و دیوار های پارتیشن در محل اجرا میشوند که برای دیوارهای جدا کننده ی این نوع
ساختمان معمولا از دیوارهای گچی یا این که آجرهای سبک و توخالی استفاده میشود و سقفها
ممکن میباشد پیش ساخته یا این که بتنی باشند.
ب- ساختمان هایی که همه قطعات آنان در کارگاه ساخته میشوند.
انواع قطعات بتن پیش ساخته :
1.قطعات دیوارهای پیش ساخته بتنی و مشبک ماندگار
انواع قطعات مهم بنا شامل: دیوار های larg panel ، تک جداره و دوجداره عايق دار و معمولی باربر ،
فیسینگ و نما و همینطور ماندگار قلزی مشبک دیواری
۲٫ قطعات پیش دال و دال بتنی پیش ساخته
انواع قطعات مهم بنا شامل: پیش دال ، کوبیاکس ، دال کامل و دال کف
۳٫ قطعات پیش ساخته بتنی سفارشی
انواع قطعات شامل: انواع جعبه ، نیوجرسی بریر ، منهول ، سنگ دال و…
۴٫ قطعات پیش ساخته دیوار محوطه
انواع قطعات یک رو ، دو رو و نقش دار شامل: پنل دیواری ، ستون و پی
محصولات قطعات استاندارد بتن پیش ساخته :
در اوایل صنعت بتن پیش ساخته به جهت وجود نداشتن یک استاندارد ثابت بتن پیش ساخته به
طور متعدد و گونه های هندسی متفاوتی ساخته میشد و به صورت تجربی شکل های پیش ساخته
ها استاندارد شدند برای مثال برای پلها تیرهای تی شکل و قوطی شکل مطلوب ترین تولید ها بودند
بعضی از قطعات کف و سقف که در گذشته استفاده می شدند عبارت بودند از : تیر های با مقطع
تی شکلی مضاعف ، تی های تک ، ناودانی ها ، دال های تخت تو پر وانواع دیگری از این شکلها
است.
پس از چند سال ثابت که تی های مضاعف برای دهانه های ۱۰ تا ۲۰ متر بسیار اقتصادی هستند و در
کل فعالیتهای صنعتی به طور استاندارد در آمدند . تی های مضاعف با پهنای ۲۴۰سانتی متر وجود
دارند ولی با عرضهای ۲۷۰،۳۰۰،۳۶۰ نیز ساخته می شوند طول این مقاطع۳۰ تا۱۰۰سانتی متر تغییر
میکند شایع ترین تی ها پهنای ۲۴۰ وارتفاع ۶۰ سانتی متر میباشد.
در ابتدا دال های تو خالی به ضخامتهای ۱۰،۱۵،۲۰ ساخته میشوند ولی امروزه معمولا به ضخامت ۲۰
سانتی متر و گهگاه به ضخامت ۲۵و۳۰ سانتی متر ساخته می گردند دالها اکثرا با اسم ماشین تولید
شونده ی آن ها شناخته میگردند.
در این مقاله از سری از مقالات پایدار بتن شرق به توضیح بتن پیش ساخته می پردازیم.
اجرا ساختمان های بتنی پیش ساخته :
سیستم پیش ساخته بتنی به یکی از دو شیوه پایین انجام میگردد:
اجرای ساختمان به شیوه خطی (تیر و ستون)
در شیوه خطی اجرا اجزای تشکیل دهنده بنا درین شیوه در برگیرنده شناژ ، پی، سقف، تیر و ستون
میباشد .این قطعات به طور پیش ساخته بوده و اتصالت این نوع قطعات جدیدتر است .ابتدا قبل از
بتن ریزی میلگردها در محل ساختمان قرار می گیرند.و بعد از آن اتصالات قطعات توسط اجرای بتن
دربین دو قطعه انجام می گیرد.
اجرای ساختمان به شیوه دیواری
دراین نحوه اجزای تشکیل دهنده ساختمان که شامل پی، پنلهای دیوار و سقف به طور پیش
ساخته می باشند. اتصالات در این روش به وسیله پیچ و مهره و در بعضی موارد به صورت تر استفاده
می شود.
همه ی باز شوهای در و پنجره و هر نوع داکت تاسیساتی و حتی محل کلید و پریز و لولههای برق از
گذشته پیش بینی شده و در سوله اجرا میگردد.
روی هم رفته از لحاظ اجرایی، مراحل مهم ساختمان های پیش
ساخته بتنی عبارتند از:
ساخت و ساز بتن پیش ساخته :
ساخت قطعات بتن پیش ساخته شامل فرایند آمادهسازی قالب، فولادگذاری، بتن ریزی و عمل آوری
میباشد. عملیات پیش تنیدگی نیز در صورت لزوم اجرا می گیرد.
عملیات پیش تنیدگی باعت کاهش طول تیرها می شود.
به طورکلی شیوههای گوناگون ایجاد این قطعات عبارتند از:
ساخت و ساز قطعات بصورت درجا و تکی ساختوساز قطعات بصورت درجا و چندتایی ایجاد قطعات
با استفاده از جابه جایی شاسی یا این که پالت جابه جایی با نقاله تولید خطی
نصب بتن پیش ساخته :
بتن ريزي در كارخانه (پيش ساخته) یکیاز شیوه های نوین ساختمان سازی است.
با توجه به ترویج استفاده از قطعات پیش ساخته در بنا های بتنی قصد داریم فرایندهای فراهم سازی
بتن پیش ساخته را به طور مختصر شرح دهیم.
مزایای بتن پیش ساخته :
1.مقاومت در برابر ضربه و آتش
۲.گزینش های هنری و زیبایی شناختی نامحدود
۳.بازدهی حرارتی بهتر و مطلوب در برابر تغییرات آب و هوا
۴.کوتاه شدن زمان ساخت
۵.کاهش مصرف چوب در قالب بندی
اگر میخواهید درباره پایدار بتن شرق بیشتر بدانید
پیچ اینستاگرام ما را دنبال کنید