علم و تکنولوژی مواد9
علم و تکنولوژی مواد9
1-3-4- روکشهای غیرفلزی:
مواد نگهدارنده روغنی، وسایل اندازهگیری سطوح اصطکاکی و پیچها و پینها که باید سطوح براقی دا شته باشند،
اگر مراقبت در مقابل اکسید شدن در زمان کم مد نظر باشد می توان از مواد روغنی استفاده نمود.
این مواد روغنی نباید اسیدی در خود داشته باشند از این رو از روغنها و گریسهای معدنی،
موم و یا بی تومنها (نوعی قیر) استفاده میشود.
رنگکاری از رنگهای روغنی، رنگهای لاکی و رنگهای صمغی مصنوعی جهت پوشش فلزات استفاده میشود.
وظیفه آن حفاظت از سطح فلز در مقابل تأثیرات شیمیایی و الکترو شیمیایی میباشد.
در صورت استفاده از رنگهای روغنی، این رنگها لایهای را تشکیل می دهند
که از رنگ زدگی جلوگیری می کند. به همین دلیل از محلول سرنج در روغن کتان استفاده می شود.
روکشهای پلاستیکی:
در مقابل خوردگی محافظت نموده و عایق الکتریسیته نیز هستند
و قشر ضخیمتری نسبت به رنگ بوجود میآورند. برای جلوگیری از خوردگی ورقها،
لولهها و مخازن از پوشش قیر نیز استفاده میشود.
برای انتقال روکش پلاستیکی به فلز از روشهای ریختن روی کار،
پاشیدن شعلهای و روش الکترواستاتیکی استفاده میشود.
ریختن روی کار، پودر بسیار نرمی از مواد مصنوعی به همراه ازت یا هوای فشرده داخل مخزنی جریان دارد
و سپس قطعه کار که به اندازه Cْ250 تا 350 گرم شده است
را داخل مخزن نموده و سپس سرد می کنند در این صورت قشر نازکی از ماده مصنوعی روی فلز قرار می گیرد.
پاشیدن شعلهای:
سطح قطعه کار را از چربی تمیز کرده و کمی خشن میکنند
آنگاه به وسیله پیستوله مخصوص پودر مواد مصنوعی پاشیده میشود.
سپس به وسیله شعله گرم میکنند در این حالت قشری به قابلیت 5/0 تا 1 میلیمتری روی کار به وجود میآید.
ماده مصنوعی باید کاملیت پودر شدن را داشته باشد و بعد از ذوب شدن رقیق گردد.
از این رو باید از موادی همچون پلی اتیلنها پلی اسیدها، اکریل گلاس،
پلی تترافلوراتیلن استفاده کرد تا خصوصیات بالا روش دیگری برای روکش نمودن
فلزات: ورقهای نازکی از مواد مصنوعی
مانند : پل وینیل کلراید (PVC) و پلی اسید به کمک غلطک زدن میباشد
لعاب دادن:
ماده لعاب از پودر شیشه میباشد که ترکیبی از کواتر فلدسپات و خاک رس میباشد
در حالیکه از مواد رنگی نیز می توان استفاده کرد.
در این حالت با پاشیدن بر روی سطح قطعه یا غوطه ور کردن قطعه داخل ماده لعاب و حرارت دادن
از 600 تا 1000 درجه سانتیگراد قشر شفاف و سختی بوجود میآید
که در مقابل حرارت و عوامل شیمیایی مقاوم بوده ولی شکننده است
که در وسایل خانگی و وسایل شیمیایی فولادی استفاده میشود.
هر چه ماده لعاب رقیقتر باشد سطح لعاب خورده بهتری بدست میآید.
5- روکش کردن فولاد با روش شیمیایی:
دو روش مهم که در این شیوه استفاده میشود:
سیاه کردن و فسفاته کردن میباشد.
سیاه کردن:
ابتدا سطح را به روغن کتان آغشته کرده آنگاه حرارت می دهند
یا سطح مقطع را به روغن معدنی که با %3 تا 5 موم ترکیب شده آغشته میکنند
و سپس تا cْ950 حرارت می دهند که در این حالت لایه نازک سیاه رنگی به وجود می آید
که در مقابل خوردگی مقاومت میکند ولی دوام زیادی ندارد.
فسفاته کردن:
سطح قطعه را از رنگ و چربی پاک نموده و بعد با محلول آب + فسفات منگنز
و یا آب + فسفات روی به مدت 60 تا 30 دقیقه شستشو میدهند.
در این حالت قشر محافظ متخلخلی به وجود می آید.
که قدرت جذب رنگ را زیاد نموده و خطر زنگ زدن زیر لایه رنگ را کاهش می دهد.
اما باید قشر فسفات بین 2/0 تا 20 میکرون باشد.
6- روکش کردن فلزات سبک با روش شیمیایی:
برای آلومینیوم و آلیاژ آلومینیوم استفاده میشود.
قطعه مورد نظر را به قطب مثبت (آند) و یک صفحه سربی را به قطب منفی (کاتد) وصل نموده
و هر دو را در محلول اسید سولفوریک قرار می دهند. قطعات را به برق مستقیم وصل نموده،
در اثر عبور جریان برق در اطراف آن اکسیژن جمع میشود
و با سطح آلومینیوم قشر اکسید شده ای به نام الکسال گویند
و این روش های را الکسیر کردن گویند. اکسید کردن آند یک نیز می گویند.
ضخامت قشر اکسید شده به اندازه 5 تا 20 میکرون و حدود آن داخل قطعه میباشد.
این قشر سخت بوده و در مقابل تأثیرات شیمیایی مقاوم بوده و جریان برق را از خود عبور نمی دهند.
مقاومت این قشر با چربی پارافین افزایش مییابد و قابلیت جذب رنگ آن خوب است .
7- 2-3-4- روکشهای فلزی:
در این حالت باید از فلزی به عنوان روکش استفاده شود
که در اثر آسیب و یا ایجاد زدگی که روکش فلزی و تشکیل پیل در مجاورت رطوبت یا الکترولیت خوردگی در فلز اصلی بوجود نیامده
و در روکش خوردگی ایجاد می شود. بدین منظور باید از فلزی به عنوان روکش استفاده کرد
که در رده پائین نسبت به فلز اصلی قرار گرفته باشد. به طور مثال: فولاد بانیکل روکش می شود
در مجاورت عامل ها موءثر در خوردگی این فولاد میباشد که خورده میشود
و نیکل سالم می ماند البته در شرایطیکه مواد را با روی روکش کنیم روی خورده شده فولاد سالم میماند
حالا اگر نیاز شدید بود که فولاد حتماً با نیکل روکش شود،
ابتدا باید فولاد را با مس و سپس با نیکل روکش کنیم.
علم و تکنولوژی مواد9
اگر میخواهید درباره پایدار بتن شرق بیشتر بدانید
مقالات ما را در اینستاگرام دنبال کنید